Ο Πεντοζάλης, ανήκει στην κατηγορία των πηδηχτών χορών και χορεύεται σ’ όλη την Κρήτη, ίσως περισσότερο στις ανατολικές επαρχίες του νησιού. Τον χορεύουν πιασμένοι σφιχτά από τους ώμους, με πεταχτούς διασκελισμούς και συνεχόμενες εναλλαγές. Το ύφος του θυμίζει απομεινάρια πανάρχαιας μορφής πολεμικού χορού, άποψη που ενισχύεται από την παρατήρηση ότι μέχρι πριν από λίγα χρόνια χορευόταν μόνο από άνδρες και μάλιστα οπλισμένους.
Κατά μιά άλλη θεωρία ο χορός αυτός σχετιζόταν με τη λατρεία του Δία, του Κρόνου, των Τιτάνων και των Κουρητών.
Ο γρήγορος πεντοζάλης δεν συνοδεύεται από μαντινάδες. Η προτίμηση όμως της κοινότητας γι’ αυτόν, οδήγησε στη δημιουργία αρκετών δίστιχων που αναφέρονται στο χορό:
"Άλλο χορό δεν ’ρέγουμαι, ωσάν τον Πεντοζάλη, που πάει τρία ζάλα εμπρός και δυό γιαγέρνει πάλι."
Κατά μιά άλλη θεωρία ο χορός αυτός σχετιζόταν με τη λατρεία του Δία, του Κρόνου, των Τιτάνων και των Κουρητών.
Ο γρήγορος πεντοζάλης δεν συνοδεύεται από μαντινάδες. Η προτίμηση όμως της κοινότητας γι’ αυτόν, οδήγησε στη δημιουργία αρκετών δίστιχων που αναφέρονται στο χορό:
"Άλλο χορό δεν ’ρέγουμαι, ωσάν τον Πεντοζάλη, που πάει τρία ζάλα εμπρός και δυό γιαγέρνει πάλι."
27 σχόλια:
Όπως οι ποντιακοι χοροί έτσι και το πεντοζάλι θυμίζει πολεμικούς χορούς.Ειδικά οι ποντιακοί με το κούνημα του παρατεταμένου στήθους ή το άγριο χτύπημα των ποδιών κάτω...
Δεν σε προλαβαίνω πλέον αγαπητή...Είσαι η μηχανή του ποστ!Ούτε τα παλιότερα δεν προλαβαίνω να τα διαβάσω...και το θέλω γαμώτο.
Ένιγουέι...όταν μπορέσω...να είσια καλά
΄Οπαααα.... έλα και οι τσικουδιέεεες
Φιλί και Γλαρένιες αγκαλιές
Είδα χορό και μπήκα!
Εγώ είμαι που είπα "Οπου γλέντι και χαρά η Μαντάλω πρώτη"?
'Ηρθα τρίτη πειράζει;
Και οι χοροί να κρατήσουν και να καούν τα κάρβουνα!
Την καλημέρα μου και φιλάκια πολλά
Κρητιτσάαααααααα!
μια ρακή με άγρια αγγινάρα κουκιά και το κορίτσι μου σε μια γωνιά του Ρέθυμνου...
Ωραίαααα.. Πόσο θα ήθελα να πήγαινα στη Κρητη.... Μοναδικο μερος.. Μια Ελλαδα μονη της.. :) Καλησπερα!
island
Έχει πολλά κοινά η Κρήτη με τον Πόντο!
Μη μου αγχώνεσαι το "σπίτι" είναι ανοιχτό συνέχεια...!
Γιου κεν καμ ενι τάιμ! :)
φυρδην-μιγδην
Ρακιιιιιιί να ρεεεεεεέει!!!
ανασα του βορρα
Αν δεν έμπαινες θα ανησυχούσα!
Όχι τίποτα άλλο, αλλά για τη "Μαντάλω", φώναξα τα όργανα...:)
arkat
Ρακί, άγρια αγκινάρα χλωρά κουκιά και καλή παρέα... σ΄όποια γωνιά της Κρήτης!
Καλώς όρισες :)
roadartist
Μια δρασκελιά είναι... ΕΛΑ! :)
Ξεκίνησα να σου φέρω ένα πεντοζάλι, γρήγορο,με τον Γαργανουράκη - μα μου άρεσε και το αμαριώτικο του Σκορδαλού-κι έτσι, να τα και τα δύο !
Και μια χρήσιμη σελίδα με πληροφορίες, γενικά για τους χορούς μας
(σκεφτόμουν κι εγώ να γράψω, κάποια στιγμή, για τη θητεία μου στις σχολές παραδοσιακών χορών (20 χρόνια σχεδόν...) θα σε "χρησιμοποιήσω"
:))
Φιλιά
νατασσακι
Αυτό δεν είναι σχόλιο αυτό είναι η ΑΝΑΡΤΗΣΗ!!!
Γειά σου ρε πατρίδα! (κατά το "είδε ο γύφτος τη γενιά του...") :) :)
Ντάκο;
Δεν έχει; :)
Καλησπέρα σας!
Παναζζία μου, κουζουλάθηκα απο τη χαρά μου!!!
Απο τους ελληνικούς χορούς ο πεντοζάλης είναι ο μόνος που μου αρέσει!!!
Μες του Μαγιου τις μυρωδιές
λαλαλαλα
για δες τε πως χορεύουνε της Κρήτης τα κοράσια...
ή κάπως έτσι
Κάποτε το χόρευα και λιγουλάκι!!!
τι ωραία που ήταν!!
λάμπει το μπλογκάκι σου!!
με τι το γυαλίζεις??
;0))
ΝΤΑΚΟ δε θα 'χουμε;
Υλικά
1 μεγάλο ντάκο
2 κουταλιές λάδι λίγο αλάτι
1 μέτρια ντομάτα
ελιές ή φέτα (ή και τα δυό)
Εκτέλεση:
Λαδώνουμε και αλατίζουμε το ντάκο. Τρίβουμε την ντομάτα και την απλώνουμε πάνω στο ντάκο. Προσθέτουμε ελιές ή τη φέτα σε μικρά κομμάτια (ή και τα δυό)
Καλησπέρα! :)
maika
"λάμπει το μπλογκάκι σου!!
με τι το γυαλίζεις??"
Ξέρεις τι μου θύμισες; Τη διαφήμιση με τη γιαγιά που έκανε τσουλήθρα πάνω σ' ένα τραπέζι συνεδριάσεων με ένα σεντόνι για να το γυαλίσει! XA XA XA XA ΧΑ
Σ' ευχαριστώ!
Δικό σου:
"Μες του Μαγιού τσι μυρωδιές,
τα κόκκινα κεράσια
για δες τε πως χορεύουνε
τση Κρήτης τα κοράσια..."
«Νένα μου, όντεν εγρίκησα τραγούδια και λαγούτα,
δεν όλπιζα ουδ’ εθάρρουν το να ‘ρθω στα μέτρα τούτα.
Μα δεν κατέχω να σου πω, το πώς και μ’ ίντα τρόπο
τα μέλη εκομπωθήκασιν, κ’ εμπήκα σ’ έτοιον κόπο.
Αν ήθελα γνωρίσει πως στα Πάθη κατακρούγω,
από την πρώτην ήφραστα τ’ αφτιά, να μην του ακούγω.
Μα ελόγιασα να μην ψηφώ μηδ’ άλλους, μηδέ τούτο,
και μόνο περιδιάβαση να παίρνω στο λαγούτο.
Κι ως άγνωστη εκομπώθηκα, κ’ επιάστηκα στο βρόχι,
σαν όντε στένει ο κυνηγός, και την οπλίδα το ‘χει
να ‘βρει πουλίν ακάτεχο κι άγνωστο να γελάσει,
κι όντε πετά και κιλαδεί, με πλάνος να το πιάσει-
έτσι εμπερδεύτηκα κ’ εγώ, και πάσκω, και ξετρέχω,
να ‘βγω από τέτοιον μπερδεμόν, και λυτρωμό δεν έχω.
Ερωτόκριτος, ενότητα Α, στ. 927-940
Πήρε το όνομα του από τα πέντε βασικά του βήματα ( = ζάλα στη κρητική διάλεκτο, «το ζάλο» = το βήμα), που επαναλαμβανόμενα γίνονται δέκα. Δηλαδή είναι τόσα όσοι και οι Ιδαίοι δάκτυλοι. Σύμφωνα με τον Παυσανία, το Διόδωρο, τον Στράβωνα κ.α., οι Ιδαίοι δάκτυλοι ήσαν οι πρώτοι κάτοικοι της Κρήτης, κατοικούσαν στην οροσειρά Ίδη ή Ιδαία όρη της Κρήτης και επειδή αρχικά ήσαν 5 ή 10 (= 5 γυναίκες και 5 άνδρες), δηλαδή τόσοι όσα και τα δάκτυλα του χεριού ή των χεριών μας, γι αυτό και ονομάστηκαν έτσι. Απόγονοι των Ιδαίων δακτύλων ήσαν οι Κουρήτες, που ανακάλυψαν λέει πρώτοι τους ρυθμούς και τους χορούς. (Περισσότερα βλέπε «Ιδαίοι Δάκτυλοι ή Κουρήτες»)Τα πήλινα ειδώλια των χορευτών που έχουν βρεθεί στο Παλιόκαστρο της Κρήτης είναι όμοια με αυτά των χορευτών του πεντοζάλη σήμερα και χρονολογούνται από την πρωτομινωική περίοδο. Ο πεντοζάλης χορεύεται από άντρες και γυναίκες πιασμένους από τους ώμους, με χέρια τεντωμένα σε ανοιχτό κύκλο. Χορός ενθουσιώδης, πηδηχτός, πολεμικός, που αναδεικνύει τη λεβεντιά των χορευτών του και δίνει την ευκαιρία για πολλούς αυτοσχεδιασμούς και θεαματικά σάλτα, κάτω από τους ζωηρούς ήχους της βροντόλυρας (ή του βιολιού) και του λαούτου.
Ααα, δεν φταίω εγώ τώρα !
Λοιπόν, έχουμε και λέμε:
Ο Ερωτόκριτος -ολόκληρος
και μελοποιημένος από το Γιάννη Μαρκόπουλο, με το Νίκο Ξυλούρη και την Τάνια Τσανακλίδου (μπορείτε να το κατεβάσετε από τα μπλέ βελάκια στο πλάι)
Κι επειδή, ρακί ξεροσφύρι δεν πάει, και νηστικό αρκούδι δεν χορεύει, για να μην είναι κανείς εδώ παραπονεμένος, ντάκο, μπουμπουριστούς χοχλιούς και νεράτες μυζιθρόφτες (σαν αυτές που φτιάχνουν στον Πλάτανο, ξέρεις!)
:)))
(και τώρα που το σκέφτομαι, άνετα γίνεται ποστ αυτό, τελικά!)
Φιλιά στην πατρίδα :)
(και σε 10' έχεις mail ;))
Οταν ημουν στο Λυκειο των Ελληνίδων - παιδί δηλαδή - είχα μάθει ολους τους κρητικούς χορούς , φυσικά και πεντοζάλη. Θυμάμαι μονο ότι χρειαζόταν αντοχή για να φτάσεις ως το τελος κι όταν εφτανες είχες μέσα σου εναν ενθουσιασμό και ενα κάψιμο μοναδικό. Εχω πολλά πολλά χρονια να χορέψω το συγκεκριμένο χορό και δεν νομιζω ότι θα προκύψει πια ποτέ.
Νομίζω ότι ως είδος χορού ανήκει στους μεγαλοπρεπείς και τους αντρίκιους.
σε χαιρετώ
Θενκ γιου θενκ γιου φορ γιορ κάιντνες....
oligyrtos X2
ΑΝΑΡΤΗΣΗ στην ΑΝΑΡΤΗΣΗ το πάμε... σ' ευχαριστώ και για τα δυό.
ΥΠΕΡΟΧΑ!!! :) :)
νατασσακι
Καλά δεν το πιστεύω... κανονικό γλέντι στήσαμε εδώ!
Σ΄ευχαριστώ για τα καλούδια που 'φερες στο "πάρτι"... και όχι μόνον!!!
ritsmas
Ποτέ μη λες ΠΟΤΕ!
Καλώς όρισες... :) :)
islandlayer
Βρήκες μεζεδάκια και "μπαινοβγαίνεις"? :Ρ
Άντε χαλάλι σου μιας και δεν σου είχαμε "κρατήσει" τούρτα... :) :)
Ντάκος
Ένα σας λέω! Πιο εύκολα φτιάχνω μουσακά παρά Ντάκο
Αν είναι καλά το νατασσακι!
Στο είπα!;) Είμαι "κέρατο" :Ρ :))
Δημοσίευση σχολίου